Aşil Tendonu (Aşil kirişi) Yırtıkları

Aşil Tendonu (Aşil kirişi) Yırtıkları

Tendon (kiriş) yırtıkları, aynı kas dokusunda olduğu gibi direkt veya dolaylı travmalar sonucunda meydana gelir ve kısmi ve tam yırtıklar olarak ikiye ayrılır. Kısmi yırtıklara göre daha çok tam yırtıklar cerrahi tedaviyi gerektirir. Tedavi sonrası iyileşme süresi toplam

olarak 8-12 haftaya kadar uzayabilir. Yük binen bölgelerdeki önemli tendonlara önceki görevlerinin kazandırılması gereklidir. Bunun için cerrahi tamir sonrası fizyoterapi kısa sürede uygulanmalıdır. Kaslarla kirişlerin birleşim yerlerindeki yaralanmalar genelde kısmi yırtıklara neden olur ve cerrahi dışı tedavi sonucunda iyileşirler.

Yaş

Genelde adolesanlarda ve orta yaş grubunda görülür.

Cinsiyet

Her iki cinsiyette aynı sıklıkta görülür.

Risk Faktörleri

Bölgesell kortizon enjeksiyonları, kollajen (bağ) doku hastalıklarıözellikle romatoid artrit, diyabet,tendona ait bazı hastalıklar (tendona ait kistler vetendinozis).

Belirti ve Bulgular

Aşil tendon yırtıkları, genelde adolesanlarda ve orta yaş grubun da görülür ve dolaylı bir travma sonucu meydana gelir. Bu, daha çok zıplama veya hızlanma sırasında olur. Bu durum karşısında hastalar ayak plantar fleksiyonunu (parmak ucunda yükselme hareketi) yapamaz (bu hareket bir kuvvete karşı olabilir veya yer çekimine karşı yani yüz üstü yatırılan hastanın dizi 90 derecede iken ayağa plantar fleksiyon yaptırılarak gerçekleştirilebilir). Aşil tendonu kopuksa hasta ayağını plantar fleksiyon konumuna getiremez. Bu muayene ani konumda değil, süregen olgularda önemlidir. Elle muayenede, aşil tendonunun devamlılığının kaybolmuş olduğu dikkat çeker.

Tanı

Hasta tam kopukta topuğunu yerden kaldırıp yürüme konumuna geçemez. Ağrı ve hareket kısıtlığı ana sorun olarak kendini belli eder. Ancak, süregen kısmi yırtıklarda hasta bir yerden destek alarak ağrılı da olsa parmak uçlarında dik duruma gele bilir. Yırtıklar daha çok 1/3 orta uzak uç birleşim yerinde olur. Çünkü bu nokta uzak ve yakın damarların birleştiği tendonun en zayıf olduğu noktadır. Romatoid artrit ve diğer kollajen doku hastalıklarında, tendona devamlı injeksiyon yapılması hallerinde, diyabetlilerde ve ayrıca aşil tendinozisine ve kalsifikasyona bağlı kendiliğinden yırtıklar meydana gelebilir.

Tedavi

Cerrahi olup, açık veya endoskopik yaklaşım günümüzde uygulanan yöntemlerdendir. Son yıllarda endoskopik kontrol altında primer (birincil) tamir beğeni kazanmıştır. Bu teknikte tendonun kılıfı korunur ve kök hücre potansiyeli olan bu dokuda cerrahi harabiyet yapılmamış olur. Cerrahi sonrası, hastaya üç hafta süreyle ayak bileği 3 derece plantar fleksiyonda iken kısa bacak yürüme cihazı verilir ve toplam altı hafta süreyle topuğa bir cm’lik yükseklik uygulanarak tamir edilmiş aşil tendonu korunmuş olur.

Seyir

Hasta aktif spor hayatına, klinik muayene, ultrasonografi veya manyetik rezonans görüntüleme kontrolü sonrası ortalama dört ila altı ay sonra döndürülür. Tekrar kopuk risk yüzdesi %10-20 arasında kabul edilmekte olup cerrahi dışı takip edilen yırtıklarda tekrar kopuk oranı %30’lara kadar çıkmaktadır.

 

Yorum yapın