Beyin Tümörleri Belirtileri

Beyin Tümörleri

Beyin tümörleri çocukluk çağında en sık görülen ikinci tümördür, erişkinde görülme sıklığı azalır. Erişkinde metastatik (vücudun başka bölgesinden beyine sıçrayan) tümörler beynin kendi do­kusundan kaynaklanan tümörlerden daha sık görülür.

Beynin kendi dokusundan kaynaklanan tü­mörler, Dünya Sağlık Örgütüne göre 4 de­receye ayrılır. Bu sınıflamada derece 1 ve 2 iyi; derece 3 ve 4 kötü huylu olarak düşü­nülür. Beyin dokusundan kaynaklanan nöroepitelyal tümörler (astrositom, oligoden­drogliom, ependimom, glioblastoma multiforme, medulloblastom, nöron kaynaklı tü­mörler; beyin zarlarından kaynaklanan tü­mörler (meningiom), başka yerden beyne gelen sıçrayan tümörler (metastaz) olarak sınıflandırılırlar. Ancak beynin kendi doku­sundan kaynaklanan tümörler vücudun di­ğer tümörlerinden farklı davranırlar. Beyin dokusundan kaynaklanan tümörler başka organlara yayılım ve sıçrama göstermezler, tüm beyin dokusuna beyin hücreleri ara­sında ilerleyerek yayılırlar.

Sadece beynin kendi dokusundan yüze yakın ayrı tipte tü­mör köken alabilir; yeni gelişen moleküler ve genetik tanı yöntemleri ile bu tümörle­rin her birinin farklı hızda çoğalma, büyü­me, beyin dokusunda yayılma, cerrahi ve diğer tedavilere yanıt verme özelliği olduğu görülmüştür.

Belirti ve Bulgular

Tümörün büyüme hızı ve kötü huylu olmasının yanı sıra beyinde hangi bölgede yerleşmiş olduğu ve hangi nörolojik kayba neden olduğu da önemli­dir. Kafatası içinde belli hacmin üzerinde büyüyen tümörler beyin dokusunu sıkıştı­rabilirler.

Tümörün yerleştiği ve sıkıştırdığı beyin dokusuna göre belirti ve bulgular de­ğişebilir; tümörün yerleştiği yerin karşı ta­rafında (tümör sağ beyinde yerleşmiş ise vücudun sol tarafında) kuvvetsizlik, görme kaybı, uyuşukluk ve his kaybı, konuşma bozuklukları, kişilik değişikliği, dengesiz­lik, hafıza bozuklukları olabilir. Baş ağrısı beyin tümörlerinin nadir bir belirtisidir. Bir başka deyişle, baş ağrısı ile gelen bir hasta­da beyin tümörü bulunması diğer baş ağrısı nedeni olabilecek hastalıklardan çok daha sonra gelmektedir.

Yerleşim yeri hipofiz bez ve hipotalamus içinde ve komşuluğun­da ise hormon bozuklukları görülebilir. Hastalar nöbet geçirebilir, bilinç bulanıklı­ğı ve kaybı olabilir, bulantı ve kusma olabi­lir. Sinir tutulumuna bağlı göz hareketlerin­de bozukluk, yüzde duyu kaybı, yutma bo­zukluğu olabilir. En ileri safhada ise beynin ana merkezinin sıkışması ve kan dolaşımı­nın bozulması sonrası bilinç kaybı ve koma görülebilir.

Tanı

Günümüzde tanı bilgisayarlı beyin tomografisi (BT) ve manyetik rezonans gö­rüntüleme (MRG) ile konulmakta­dır. Pek çok iyi kanlanan ve çevre beyin dokusunda kan-beyin bariyerini bozan tü­mör opaklı (görüntü sağlamak amacıyla ve-

rilen özel ilaçlar) maddelerin damar içine verilmesinden sonra hem BT’de hem de daha parlak görülebilmektedir. Ancak düşük dereceli ve beyin içinde yayı­larak büyüyen tümörlerin bu yolla ayırımı güç olabilir. Yeni MRG teknikleri ile felç, enfeksiyon, yangı, travma, dejeneratif ve bağışık sistemini etkileyen hastalıklardan ayırt etmek günümüzde daha kolaydır.

Tedavi

Tümöre eşlik eden ödem (beyin dokusunda şişlik) mevcutsa kortizon teda­visi (deksametazon) başlanabilir. Genellik­le nöbeti önlemek için de ilaç tedavisi baş­lanır. Cerrahi tedavi hem tümör dokusunu uzaklaştırmak hem de doku tanısı elde et­mek için gereklidir. Tümörün yerleşimine, büyüklüğüne, tipine, bası etkisine, iyi ya da kötü huylu oluşuna, cerrahi için uygun sı­nın olup olmamasına göre cerrahi tedavi planlanır. Kötü huylu olduğu belirlenen tü­mörlere radyoterapi (ışın tedavisi) uygula­nır. Kemoterapi (İlaç tedavisi) de günü­müzde beyin tümörleri için iyi bir seçenek ve tedavi yöntemidir.

Kemoterapi; kötü huylu tümörlere ve özellikle oligodendroglial içeriği olan düşük dereceli tümörlere etkin olmaktadır.

Seyir

Her bir tümör tipi için ayrı değerlen­dirme gerekir, beyin tümörlerinde yaşam süresini tümörün derecesi kadar tümörün yerleşimi ve hastanın genel ve nörolojik durumu belirler. Genel anlamda meningiomlar ve derece 1 tümörler cerrahi ile tam çıkarılırsa ek sorun oluşturmazlar. Dere­ce 2 tümörler astrositik veya oligodendroglial içeriğine göre genellikle 7-10 yıl civa­rında yaşam süresi beklenebilir. Derece 3 tümörler 3-5 yıl, glioblastoma multiforme 12 ay civarında yaşam beklentisine sahip­tir. Metastazlar ise ana hastalık kaynağına göre değerlendirilmelidir. Çocukluk çağı medullablastomunda  5 yıllık yaşam %40-70 hastada görülmektedir.

Yorum yapın