Biyolojik Silahlar ve Korunma
Biyolojik silahlar başkalarına zarar vermek amacıyla kullanılır. Etken çoğunlukla bakteri veya virüs gibi ajanlar, ya da bunların zehirleridir. Biyolojik silah araçları hem canlı mikroorganizmaları (bakteriler, protozoalar, ricketsia, virüsler ve mantarlar); hem de mikroorganizmalar, bitkiler veya hayvanlarca üretilen zehirleri (toksinleri) içerir. Bu ajanların bazıları yüksek derecede öldürücü olup bazılar da vücutta farklı etkiler bırakabilir. Biyolojik silahlar yüksek düzeyde harabiyet vericidir. Uygun ortamlarda kendilerini çoğaltır, kalıcı hale getirebilir. Tüm koruyucu önlemleri etkisiz kılacak şekilde etkenin kendilerini değişime uğratması da söz konusudur. Kimyasal silahlar tüm şiddetlerine karşın dağıldıklarında veya sulandırıldıklarında daha az öldürücüdürler ancak biyolojik silah olarak kullanılan hastalık yapıcı mikroorganizmaların en ufak bile öldürücü olabilir.
Biyolojik silahlar geçmişte savaş ya da çatışmalarda kullanılmıştır. Örneğin milattan önce altıncı yüzyılda Persler tarafından kullanımından yakın geçmişteki savaşlara kadar pek çok kez kullanıldığı bilinmektedir. Biyolojik silahlar aracılığı ile yapılan saldırılarla doğal seyirli salgınların birbirinden ayrılması çok önemlidir. Biyolojik bir silah ajanı ile yapılan saldırı genellikle gizlidir. Bu yüzden böyle bir saldırının tespit edilebilmesi için değişik biyolojik silah ajanları İle İlgili meydana gelen sağlık sorunlarının tanınabilmesi, teşhis edilebilmesi çok önemlidir. Hekimler (ya da sağlık çalışanları) ilk kurbanları belirleyebilecek nitelikte olmalıdır. Bu yaklaşımlar koruyucu sağlık sisteminin değişik kademelerinde bilgi paylaşımını ve izleme yapılabilmesini gerektirir.
Biyolojik silah saldırısını düşündüren bazı bulgular;
- şüpheli salgınların tipik olmayan klinik görünümleri,
- alışılmadık antibiyotik direncinin meydana gelmesi ve olguların dağılımlarının coğrafi ve/veya zamansal olarak tutarsız olması (örneğin; beklenen zamanından farklı bir zamanda ve ortamda ortaya çıkması)
şeklinde ifade edilebilir. Biyolojik silah olarak kullanılan etkenlerden en çok bilinenlerinden bazıları şarbon, çiçek, vebadır. Botulizm denilen bir başka etken de biyolojik silah amaçlı kullanılmaktadır. Bu tür durumlarla karşılaşıldığında alınacak önlemler olası etkene göre değişebilir. Ayrıca, biyolojik silahların kullanıldığı bölgelerin de doğru yöntemlerle sürekli olarak izlenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu konuda mutlaka sağlık çalışanlarından yardım almak gerekir. Ayrıca, sağlık çalışanları toplumdaki diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde olmalıdır. Gerekli görüldüğünde ulusal ve uluslararası iletişim olanakları kullanılarak destek, önlem be müdahale olanakları değerlendirilmelidir.