Efor Testi Nedir?
Efor testi (stres testi), egzersizin kalp üzerindeki etkilerini test etmek amacıyla uygulanan genel tarama testlerinden bir tanesidir. Bu test kalbin genel sağlığı hakkında bilgiler vermektedir. Test sırasında, hasta treadmilde (yürüme bandı) yürürken veya koşarken veya durağan haldeki bisikletin pedallarını çevirirken kalbinin elektriksel aktivitesi (elektrokardiyografi – EKG) kaydedilmekte ve bilgisayarda analizi yapılmaktadır. Bu test vücudun artan oksijen ihtiyacına karşı kalbin verdiği reaksiyonu ölçmektedir. Normal istirahat halinde iken çekilen EKG’de görülmeyen bozukluklar bu test sayesinde ortaya çıkarılabilmektedir.
Efor Testine Hazırlık
Hastanın test öncesi en az 3 saat öncesinden hiçbir şey yememesi veya içmemesi gerekmektedir. Özellikle belirtilmediği takdirde (hangi ilaçları test öncesi almaması gerektiği hastaya verilecek listede yazmaktadır) hasta ilaçlarını almalıdır. Hastalar egzersize olanak sağlayacak ayakkabı ve elbiseler giymelidirler. Sildenafil (viagra ve benzerleri) isimli ilacın testten en az 24 saat öncesinden alınmaması gerekmektedir. Stres testi kardiyoloji kliniklerinde veya doktor ofislerinde yapılabilmektedir. Test sırasında hekim genellikle bulunmaktadır. Test öncesi elektrotlar (iletici yamalar) hastanın göğsüne yerleştirilmektedir. Elektrotların yapıştırıldığı yerlerde deride hafif derecede kızarıklık ve ağrı hissi olabilmektedir.
Egzersize başlanmadan önce hastanın bazal EKG ve kan basıncı (tansiyonu) ölçümü kaydedilmektedir. Test süresi boyunca sürekli EKG çekilmekte ve belli aralıklarla kan ba-sıncı ölçümü yapılmaktadır. Yürüme bandının eğimi ve hızı belirli aralıklarla artmaktadır. Test sırasında hastalar göğüste sıkıntı hissi veya ağrı, çarpıntı, baş dönmesi veya nefes darlığı hissedebilmektedirler.
Efor Testi Nasıl Yapılır: Hastanın egzersiz aletinde (yürüme bandı veya bisiklet) yürümesi veya pedal çevirmesi istenir. Bu arada hastanın EKG kaydı alınmakta ve kan basıncı ölçülmektedir. Böylelikle artan iş yüküne karşı kalbin verdiği yanıt kaydedilmektedir. Test hedeflenen kalp hızına ulaşıncaya kadar veya göğüs ağrısı, ciddi tansiyon artışları veya düşüşleri gibi istenmeyen olaylar ortaya çıktığında ve hasta daha fazla devam edemeyeceğini belirttiği takdirde sonlandırılmaktadır. Kalp atımlarının izlenmesine egzersiz sonrası 10-15 dakika veya kalp hızı normal seviyelere dönene kadar devam edilmektedir.
Efor Testi Neden Yapılır
Stres testi göğüs ağrısının nedenlerini belirlemek, kalbin egzersiz kapasitesini değerlendirmek, egzersiz programı başlanacak hastalardaki uygun egzersiz seviyelerini belirlemek, hastaların kullandığı ilaçların etkinliğini araştırmak, kalp krizi geçiren hastalarda risk belirlemek ve egzersiz sırasında olan ritim bozukluklarını tayin etmek amacıyla yapılmaktadır.
Test Sonuçları
Normal şartlarda kalp hızı iş yüküne ve hastanın yaşı ve kondisyonuna göre artış göstermektedir. Anormal sonuçlar (test sırasında göğüs ağrısı, EKG değişikliklerinin veya ciddi kan basıncı düşüşünün olması (hipotansiyon) hastada kalp damarlarında (koroner arterler) tıkanıklıklar (koroner kalp hastalığı) olabileceğini düşündürmektedir. Ancak kalp damar hastalıklarını ortaya koymadaki duyarlılığı çok yüksek değildir. Kalp hastalığı olanların %60-80’inde hastalığı gösterirken, hastalık olmayanların ancak %80’inde hastalık yoktur diyebilmektedir.
Efor Testinin Riskleri
Stres testleri genellikle güvenlidir. Bazı hastalarda göğüs ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı veya bayılma izlenebilmektedir. Kalp krizi ve ciddi ritim bozuklukları çok nadiren görülmektedir. Fakat bu durumlar geliştiğinde de hastaya müdahale edebilecek deneyimli personel, hekim ve alet ve gereçler hastanın başında bulunmaktadır.