Klinik kullanımı :
Kan glukoz konsantrasyonu bir çok biyokimyasal reaksiyon ve
hormonlar tarafından düzenlenir. Normalde insülin ve diğer
hormonlar glukozu dar sınırlar içinde tutar. Açlık glukoz, 2 saatlik
postprandial glukoz ve glukoz tolerans testleri diabetes mellitus
tanısında kullanılır. Tiroksin glukoz homeostazisinde yer almamasına
rağmen glukojenolizi uyarır ve barsaktan glukoz absorbsiyon oranını
arttırır. Bu faktörler glukoz intoleransını arttırır. Fakat hastada
genelde normal açlık plazma glukoz seviyeleri görülür. Açlık glukoz
seviyesi ≥ 126 mg/dL veya 2 saatlik postprandial glukoz seviyesi ≥
200 mg/dL ise diabetes mellitus tanısını destekler.
Referans değerler
<2 gün :40 – 60 mg/dL
<1 yaş :50 – 80 mg/dL
1-15 yaş :60 – 106 mg/dL
>15 yaş :74 – 106 mg/dL
Olası kritik değerler;
-Yenidoğan: <30 ve >300
-Çocuk: <40
-Yetişkin erkek: <50 ve >400
-Yetişkin kadın: <40 ve >400
SI ünite dönüşüm katsayısı
mg/dL x 0.0555 = mmol/L
İnterfere edici faktörler
-Stresin birçok şekli (örn. genel anestezi, serebrovasküler olay,
myokardiyal infarktüs, şeker seviyesini artırırlar.)
-Dekstroz içeren tüm IV sıvılar süratle glukoza çevrilirler, böylece
şeker artar.
-Birçok hamile kadının glukoz intoleransları vardır.
-Arttıran ilaçlar: antideprasanlar (trisiklikler), beta adrenerjik
blokerler, kortikosteroidler, dekstroz IV infüzyonu, dekstrotiroksin,
diozoksid, diüretikler, epinefrin, östrojenler, glukagon, isoniazid,
lityum, fenotiazinler, fenitoin, salisilatlar (akut toksisite) ve
triamteren.
-Azaltan ilaçlar: asetaminofen, alkol, anabolik steroidler, klofibrat,
disopramid, gemfibrozil, insülin, monoamin oksidaz inhibitörleri,
pentamidin, propranolol, tolazam, tolbutamid.
Yükseldiği durumlar
-Diabetes Mellitus,
-Stres, Enfeksiyonlar,
-Miyokard Enfarktüsü,
-Cushing Sendromu,
-Feokromositoma,
-Akromegali,
-Kronik böbrek yetmezliği,
-Akut Pankreatit,
-Glukagonoma,
-Hemokromatozis,
-Bozulmuş Glukoz Toleransı,
-Diüretik tedavi,
–İlaçlar(Glukokortikoidler, Diüretikler [Thiazidler, Loop Diüretikleri]).
Azaldığı durumlar
-Açlık,
–İnsülinoma,
-Yaygın Karaciğer hastalığı
-Hipotiroidizm,
-Hipopituitarizm,
-Addison’s hastalığı,
-Yüksek doz insülin,
-Hipoglisemik ajanlar.