Glukoz (Açlık Kan Şekeri, AKŞ)

Klinik kullanımı :

Kan glukoz konsantrasyonu bir çok biyokimyasal reaksiyon ve

hormonlar tarafından düzenlenir. Normalde insülin ve diğer

hormonlar glukozu dar sınırlar içinde tutar. Açlık glukoz, 2 saatlik

postprandial glukoz ve glukoz tolerans testleri diabetes mellitus

tanısında kullanılır. Tiroksin glukoz homeostazisinde yer almamasına

rağmen glukojenolizi uyarır ve barsaktan glukoz absorbsiyon oranını

arttırır. Bu faktörler glukoz intoleransını arttırır. Fakat hastada

genelde normal açlık plazma glukoz seviyeleri görülür. Açlık glukoz

seviyesi 126 mg/dL veya 2 saatlik postprandial glukoz seviyesi

200 mg/dL ise diabetes mellitus tanısını destekler.

Referans değerler

<2 gün :40 – 60 mg/dL

<1 yaş :50 – 80 mg/dL

1-15 yaş :60 – 106 mg/dL

>15 yaş :74 – 106 mg/dL

Olası kritik değerler;

-Yenidoğan: <30 ve >300

-Çocuk: <40

-Yetişkin erkek: <50 ve >400

-Yetişkin kadın: <40 ve >400

SI ünite dönüşüm katsayısı

mg/dL x 0.0555 = mmol/L

İnterfere edici faktörler

-Stresin birçok şekli (örn. genel anestezi, serebrovasküler olay,

myokardiyal infarktüs, şeker seviyesini artırırlar.)

-Dekstroz içeren tüm IV sıvılar süratle glukoza çevrilirler, böylece

şeker artar.

-Birçok hamile kadının glukoz intoleransları vardır.

-Arttıran ilaçlar: antideprasanlar (trisiklikler), beta adrenerjik

blokerler, kortikosteroidler, dekstroz IV infüzyonu, dekstrotiroksin,

diozoksid, diüretikler, epinefrin, östrojenler, glukagon, isoniazid,

lityum, fenotiazinler, fenitoin, salisilatlar (akut toksisite) ve

triamteren.

-Azaltan ilaçlar: asetaminofen, alkol, anabolik steroidler, klofibrat,

disopramid, gemfibrozil, insülin, monoamin oksidaz inhibitörleri,

pentamidin, propranolol, tolazam, tolbutamid.

Yükseldiği durumlar

-Diabetes Mellitus,

-Stres, Enfeksiyonlar,

-Miyokard Enfarktüsü,

-Cushing Sendromu,

-Feokromositoma,

-Akromegali,

-Kronik böbrek yetmezliği,

-Akut Pankreatit,

-Glukagonoma,

-Hemokromatozis,

-Bozulmuş Glukoz Toleransı,

-Diüretik tedavi,

İlaçlar(Glukokortikoidler, Diüretikler [Thiazidler, Loop Diüretikleri]).

Azaldığı durumlar

-Açlık,

İnsülinoma,

-Yaygın Karaciğer hastalığı

-Hipotiroidizm,

-Hipopituitarizm,

-Addison’s hastalığı,

-Yüksek doz insülin,

-Hipoglisemik ajanlar.

Yorum yapın