Hipotiroidi Nedir?
Hipotiroidizm
Tiroid bezinin az çalışması sonucu ortaya çıkan tablodur. Tiroid bezinin fazla çalışması sonucu ortaya çıkan tablo ise Hipertiroidi (Guatr Hastalığı) olarak isimlendirilir. Hipotiroidizm esas olarak tiroid bezinin yapısının herhangi bir nedenle bozulması veya tiroid dokunun azalması sonucu ortaya çıkar. Seyrek olarak da tiroid bezinde hormon yapımını ve açığa çıkmasını sağlayan hipofiz ve hipotalamus gibi beyindeki merkezlerden salgılanan düzenleyici hormonların salınımının azalması sonucu ortaya çıkabilir.
Yaş
İleri yaşlarda hastalık sıklığı daha fazladır.
Cinsiyet
Kadınlarda erkeklerden daha sık ortaya çıkar.
Risk Faktörleri
Geçirilmiş tiroid cerrahisi, radyoaktif iyot tedavisi, boyuna yönelik radyasyon, depresyon tedavisinde kullanılan lityum adlı ilaç, hipofiz ve hipotalamusa yönelik cerrahi, radyoterapi önemli risk faktörleridir.
Belirti ve Bulgular
Tiroid hormon eksikliği vücuttaki tüm sistemlerin yavaşlamasına neden olur. Hastalar sıklıkla doktora tedavi ile düzelmeyen kabızlık şikayeti ile gelirler. Uykuya eğilim, çok üşüme, seste kalınlaşma, konuşma yavaşlaması, halsizlik, yorgunluk, kilo alma, vücutta şişlikler, horlama, unutkanlık, dikkat dağınıklığı önemli yakınmalarıdır.
Özellikle okul başarısı düşük, dikkat dağınıklığı olan çocuklarda hipotiroidinin olmadığı mutlaka gösterilmelidir.
Hastaların muayenede nabız vuruları düşük, vücut ısısı düşüktür. Küçük tansiyon normalden daha yüksektir. Cilt kuru, soğuk ve soluk, saçlar kalın, kırık, donuk renkli, kaşlarda dökülme vardır. Kalp sesleri derinden gelir. Bağırsak sesleri azalmıştır. Göz kapaklarında, bacaklarda basınca içeri çökmeyen (gode bırakmayan) ödemleri vardır. Dil büyüktür. Hastalığın ileri evrelerinde solunum bozukluğu tabloya eklenir ve hastaların dudak ve parmak uçları morumtırak renk alır.
Tanı
Kanda tiroid hormon seviyeleri düşük iken TSH seviyesinin yüksek (tiroid kökenli) veya düşük (hipofiz, hipotalamus kökenli) olmasıyla konur.
Tedavi
Eksik olan hormonun yerine konması yeterlidir. Uygun tedavi ile hastanın tüm yakınmaları düzelir. Tiroid hormonuna gereksinimin arttığı gebelik gibi durumlarda hastaların yakın takibi ile doz arttırılması gerekir.
Seyir
Uygun tedavi sonrası seyir iyidir. Tedavisini kesen hastalarda, geç tanı konulduğunda, uzun süreli soğukta kalındığında hasta miksödem koması denilen acil bir duruma girer. Bunun tedavisi zordur. Özellikle yaslı hastaların önemli bir kısmı bu tabloda kaybedilirler.