Kalp Üfürümleri Nedir?
Üfürüm; kanın kalpte veya büyük damarlarda dolaşırken oluşturduğu titreşimler sonucu duyulan sestir. Üfürümler şiddetlerine göre 6 dereceye ayrılır. Birinci derece üfürümler en hafif olan üfürümler olup, 6. derece üfürümler ise en şiddetli duyulan üfürümlerdir.
Bütün üfürümler tehlikeli midir?
Hayır. Çocuklarda duyulan üfürümlerin çoğu masum üfürümdür ve tehlikeli değildir. Ancak bazı üfürümler kalpte veya büyük damarlarda bulunan bozukluklar nedeniyle oluşur. Bu üfürümlere organik üfürüm (patolojik üfürüm, masum olmayan üfürüm) denir ve iyi değerlendirilmeleri gerekir.
Masum üfürüm nedir?
Masum üfürüm kalpte herhangi bir bozukluk olmadan duyulan üfürümdür ve bazen “fonksiyonel üfürüm” veya “fizyolojik üfürüm” olarak da adlandırılır. Adından da anlaşılacağı gibi bu üfürümün duyulması tamamen normaldir ve bir kalp hastalığına bağlı değildir.
Masum üfürüm kimlerde duyulur?
Masum üfürüm okul öncesi ve okul çağındaki çocukların çoğunda duyulabilir (%50-80). Çocukların göğüs duvarı erişkinlere göre daha ince olduğu için (daha az kemik, kas, yağ ve kitlesi) üfürüm duymak daha kolaylaşır. Kalbin hızlı attığı durumlarda (örneğin ateşli dönemlerde, aktivite yaparken veya çok heyecanlı olununan durumlarda) üfürümün şiddeti artar ve daha kolaylıkla duyulur. Ayrıca kansızlık, hamilelik ve hipertiroidi (tiroid bezinin fazla çalışması, Guatr) gibi durumlarda da üfürüm duyulabilir.
Masum üfürüm çocukları nasıl etkiler?
Masum üfürümün çocuklara hiçbir etkisi yoktur. Bu çocuklara kalplerinde herhangi bir bozukluk olmadığı anlatılmalıdır. Tüm sağlıklı çocuklar gibi masum üfürümlü çocuklar da serbestçe koşup oynayabilirler. Çocuklar büyüdükçe üfürümün şiddeti genellikle azalır veya tamamen kaybolabilir. Bazen ise üfürüm erişkin yaşa kadar devam edebilir. Üfürümün kaybolup kaybolmama-sının hiçbir önemi yoktur.
Organik üfürüm (masum olmayan üfürüm) nedir?
Organik üfürümler kalpteki veya büyük damarlardaki bozuklukların yol açtığı üfürümlerdir. Kalp kapaklarındaki darlıklar (kapakların tam olarak açılamamaları), kalp kapaklarındaki yetersizlikler (kapakların tam olarak kapanamamaları sonucu geriye kan kaçırmaları) veya kalp içindeki delikler (ASD, VSD) organik üfürümlere yol açan başlıca kalp hastalıklarıdır. Kalpte üfürümlere yol açan bu bozuklukların bir kısmı doğuştan olabileceği gibi bir kısmı da kalp romatizması (romatizmal ateş, ARA) gibi hastalıklara bağlı olarak sonradan oluşur. Bu tür üfürümlerin çok iyi incelenmesi ve altta yatan kalp hastalığının düzgün tedavisi gerekmektedir.
Hangi şikayetler üfürümün kalp hastalığına bağlı olduğunu düşündürür?
Masum üfürümlü çocuklarda kalpte bir bozukluk olmadığından başka bir şikayet bulunmaz.
Kalp hastalığına bağlı üfürümleri olanların çoğunda ise morarma, beslenirken çabuk yorulma, sık nefes alıp verme, aşırı terleme, kilo alamama, büyüme geriliği, sık tekrarlayan akciğer enfeksiyonları (pnömoni), nefes darlığı, baş dönmesi, bayılma, çabuk yorulma, çarpıntı ve göğüs ağrısı gibi yakınmalar bulunabilir. Bu tür yakınmaları olan çocuklar vakit geçirilmeden bir doktora götürülmelidir. Bazı çocuklarda ise kalp hastalığı olmasına karşın üfürüm dışında bir şikayet bulunmayabilir.
Tanı
Üfürüm doktorun muayene sırasında steteskop ile kalbi dinlemesi sırasında duyulur. Her üfürümün kendine has özellikleri vardır ve bu özelliklere göre üfürümün hangi tip üfürüm olduğu (masum üfürüm olup olmadığı) genellikle anlaşılır. Gerekli gördüğü durumlarda muayeneye ek olarak elektrokardiyogram (EKG), göğüs filmi ve ekokardiyogram (EKO: kalp ultrasonu) gibi tetkikler ile üfürümün nedeni kesin olarak saptanabilir.
Tedavi
Tedavi ürürüme yol açan nedene göre değişir. Masum üfürümlerde kalpte bir bozukluk olmadığından herhangi bir tedavi uygulanmaz. Organik üfürümlerde ise altta yatan kalp hastalığına göre değişik tedavi yöntemleri vardır.