Karın Ağrısı Nedenleri (Erişkin):
Karın ağrısı, insan hayatında sık karşılaşılan, çoğu zaman kendiliğinden geçen ve ek tedavi gerektirmeyen bir durumdur. Ancak şiddetli, ani başlayan, bulantı – kusma, gaz ve dışkı çıkartamama, ateş gibi ek yakınmalarla birlikte olan karın ağrısı önemli bazı hastalıkların habercisi olabilir ve mutlaka hekim tarafından değerlendirilmelidir. Acil tanı ve tedavi gerektiren bu duruma tıp dilinde “akut karın” denmektedir.
Karın Ağrısı Nedenleri:
Karın ağrısı tek başına bir hastalığı tanımlamaz. Ancak birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bazı hastalıklar karın içindeki organlardan kaynaklanmasa bile karın ağrısına neden olabilir. Buna en tipik örnek akciğerlerin alt kısımlarını ilgilendiren enfeksiyonlardır.
Zatürre (pnömoni) olarak tanımlayabileceğimiz bu gibi durumlarda öksürük ve benzeri bulgular yanında karın ağrısı da tabloya eklenebilir. Bir diğer örnek kalp krizi (miyokard enfarktüsü) dir. Kalp krizi genellikle sol omuz ve kola yansıyan göğüs ağrısına neden olurken seyrek olarak karın ağrısı ile de belirti verebilir.
Karın ağrısının şiddeti ile hastalığın şiddeti genellikle paralel seyretmez. Örneğin gaz sıkıştırması veya gastroenterit (ishal) gibi kendiliğinden geçen veya basit bir tedavi ile düzelebilecek durumlar şiddetli, kıvrandırıcı tarzda karın ağrısına neden olabilir. Buna karşın kalın bağırsak kanseri veya erken dönemde bir apandisit çok daha önemli hastalıklarken daha az şiddette karın ağrısına neden olur.
Karın ağrısı toksinlere, enfeksiyona, safra yolları, böbrek hastalıklarına, idrar yolu enfeksiyonlarına, kadınlarda adet dönemine, ovülasyona (yumurtlama), damar hastalıklarına, mide, karaciğer, pankreas, bağırsak sistemindeki ülser, kanser ve enfeksiyonlara bağlı olarak gelişebilir. Burada sayılması mümkün olamayacak daha birçok nedene bağlı olarak da gelişebilir.
Karın Ağrısında Tedavi ve Yaklaşım:
Bahsedildiği gibi karın ağrısı çok sık karşılaşılan bir durumdur. Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka hekime başvurmak gerekir.
Şiddetli karın ağrısı ile birlikte;
1. Son 2-3 gün içerisinde karın bölgesini ilgilendiren bir yaralanma olmuşsa,
2. Gebe iseniz (veya gebelik şüphesi varsa),
3. Ağrı uzun sürerse,
4.Ağrıya ateş, bulantı, gaz ve dışkı çıkaramama eşlik ediyorsa,
5. Basmakla karnınızda hassasiyet veya sertlik varsa,
6. Dışkıda kan varsa,
7. Bazı durumlarda tek başına karın ağrısı varlığı bile hekime başvurmak için yeterli olabilir.
Genellikle ilk başvurulacak hekim birinci basamak sağlık kurumları veya hastanelerin acil poliklinikleridir. Karın ağrısı tek başına bir hastalığın belirtisi olmadığı için doktorunuz size ek sorular sorarak gerektiğinde bazı tetkikler (kan tahlili ve idrar tahlili) yaparak tanıya ulaşmaya çalışacaktır. Karın ağrısının başlangıcı, süresi, zaman içerisinde ağrı karakterinde ve yerinde değişim gibi sorular ilk başta cevaplanması gereken sorulardır.
Ağrıya eşlik eden yakınmalar da önemlidir. Geçmişteki tedaviler, geçirilmiş ameliyat/ameliyatlar, halen kullanılan ilaçlar gibi kişinin tıbbi özgeçmişi sorgulanır.
Özellikle kadın hastalarda adet düzeni, vajinal akıntı, kullanılan doğum kontrol yöntemi gibi kadın hastalıkları ile ilgili yakınmalar detaylı olarak araştırılır. Ağrının karın bölgesindeki yeri tanıya ulaşmada oldukça yardımcıdır. Doktorunuzun yapacağı muayene sırasında ağrının yeri, belli bir bölgede sınırlı olması veya yaygın olması gibi bulgular ortaya çıkacaktır.
Eğer karın içinde yaygın bir iltihabi süreç varsa ağrı yaygın olarak hissedilir. Muayenede de karının her bölgesinde hassasiyet tespit edilir. Karın ağrısı nedeniyle muayene edilen bir hastada karın bölgesinin yanında tüm vücut detaylı olarak gözden geçirilir.
Yeni doğanda ve bebeklerde uzun süreli ağlama karın ağrısına bağlı olabilir. Genellikle gaz sancısına bağlı olan bu durum gaz ve/veya dışkı çıkarma ile kendiliğinden düzelir. Kramp tarzındaki bu ağrılar genellikle akşam saatlerinde daha fazla olur.
Tedavi:
Karın ağrısı olan bir hastanın doktor tavsiyesi dışında herhangi bir ağrı kesici alması son derece sakıncalıdır. Karın ağrısı olan hastalar kesinlikle ağrı kesici ilaç kullanmamalıdır