Normal şartlar altında idrarla atılan protein miktarı günlük 150 mg’dan daha azdır. Ancak bazı hastalıklarda idrarla çok miktarda protein kaybı olmaktadır (>3 gr/gün). İdrarla atılan protein kaybına bağlı kan protein düzeyleri düşmektedir. Bu tabloya nefrotik sendrom ismi verilir.
Nefrotik sendrom Nedenleri:
- Nefrotik sendrom yapan böbrek hastalıkları
- Minimal Değişiklik Hastalığı
- Fokal Segmental Glomerüloskleroz
- Membranöz Nefropati
- Membranoproliferatif Glomerülonefrit
- Diğer glomerülonefritler
- Nefrotik sendrom yapan diğer hastalıklar
- Diyabet (Şeker Hastalığı)
- Romatolojik Hastalıklar (Lupus Hastalığı, Vaskülit, Amiloidoz v.s.)
2.İnfeksiyonlar
- İlaçlar (Ağrı kesici bazı ilaçlar, Lityum, Ağır metaller v.s.)
- Kanser türleri (Lenfoma, lösemi v.s.)
- Allerjik nedenler
- Ailesel hastalıklar
- Gebelikle İlişkili (Preeklampsi)
3.Böbrek Damarlarında Tıkanıklık
4.İdrar yollarında Tıkanıklık
Belirti ve Bulgular
İlk ortaya çıkan belirti ayak bileklerinde ve bacaklarda ortaya çıkan şişmedir. Vücutta fazla miktarda sıvı birikimi görülür. Özellikle sabahları yüzde şişme farkedilir. Hastalarda yorgunluk hissi görülür. İdrarda protein kaçağı köpüklü idrara yol açar. İdrarla bazı özel proteinlerin kaybı, nefrotik sendromun yanı sıra; infeksiyon, kolesterol yükselmesi, damar tıkanıklıkları gibi başka hastalıkların gelişimine zemin hazırlar.
Tanı
Nefrotik sendrom tanısı koymak için idrar ve kan tahlili yapmak gereklidir. Kesin tanı böbrek biyopsisi ile konur.
Tedavi
Vücutta biriken fazla sıvı idrar söktürcülerin (diüretikler) yardımı ile vücuttan uzaklaştırılır. Diyet ile alınan günlük tuz ve sıvı alımı kısıtlanır. Aynı zamanda protein alımının da kısıtlanması tedavide faydalıdır. Hastalar kan tahlilleri ve kilo takibi ile izlenirler. Bazı hastaların hastaneye yatması gerekebilir.
Yakın kan basıncı takibi yapılmalıdır. Eğer tespit edilirse yüksek tansiyon tedavi edilmelidir. Yüksek tansiyonun ACE inhibitörü grubu tansiyon ilaçlan ile tedavi edilmesinin atılan protein miktarını azalttığı bilinmektedir. Hastalığa bağlı ortaya çıkan enfeksiyon, yüksek kolesterol ve damar tıkanıklığı tedavi edilmelidir. Nefrotik sendrom böbrek dışı bir hastalığa bağlı ortaya çıkıyorsa altta yatan neden tedavi edilmelidir. Nefrotik sendromun bazı tipleri zaman içerisinde kendiliğinden düzelebilir. Bazı tipleri ise tedaviye rağmen düzelme göstermez.
İmmün sistemi baskılayıcı tedavi nefrotik sendrom tedavisinin en önemli ayağını oluşturmaktadır.
İmmün sistemi baskılayan ajanlar
Steroidler: Böbreğe bağlı hastalıkların tedavisinde etkin olarak kullanılmaktadır. Özellikle minimal değişiklik tedavisinde steroide dramatik yanıt vardır. Kısa dönem kullanımı ortaya çıkabilecek yan etkileri azaltır.
Diğer (Örn; Siklosporin, siklofosfamid, azatiopirin v.b.): Bazı nefrotik sendromlu hastalarda vücudun savunma mekanizmalarının (immün sistem) hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir. Bu yüzden immün sistem baskılanmaya çalışılır. Bu ilaç grubu tablet olarak verilebileceği gibi damardan infüzyon şeklinde de verilebilir. İmmün sistemi baskılayan ilaçlar nefrotik sendrom tedavisinde etkili ajanlardır. Ancak yan etkileri açısından doktor kontrolünde kullanılmaları gerekir.