Klinik kullanımı
En büyük intrasellüler katyondur (150 mEq/L). Eritrosit içi konsantrasyonu yaklaşık plazmadan 23 kat daha fazladır. Elektrolit ve asit baz dengesinin değerlendirilmesi ve böbrek fonksiyonlarının takibinde kullanılır.
Ekstrasellüler potasyumun azalması, kas zayıflığı, irritabilite ve paraliz ile karakterizedir. Hızlı kalp atımı ve spesifik durum elektrokardiyogram üzerinde görülür. 3.0 mEq/L den daha düşük potasyum seviyeleri, aşırı nöromüsküler semptomlar ile ilişkilidir. Hücresel azalmanın kritik bir göstergesidir.
Anormal olarak yüksek potasyum seviyeleri, mental konfüzyona, ekstremitelerde zayıflık, duyusuzluğa neden olur.
Semptomlar 7.5 mEq/L den daha yüksek seviyelerde aşikardır. 10.0 mEq/L nin üzeri değerler ölümle sonuçlanır.
Örnek toplama özellikleri
Santrifüjden sonra serum/plazmayı tüp içinde bekletilmemelidir. Eritrositlerdeki K+ seruma geçer. Yanlış yüksek sonuca neden olur.
Aşırı lipemik serumlar ultrasantrifügasyon ile berraklaştırılmalıdır. Sabah saatleri maksimum, akşam 2200 de minimum düzeydedir.
Referans değerler
Yetişkin / yaşlı : 3.5 – 5 mEq/L
İnfant : 4.1-5.3 mEq/L
Çocuk : 3.4-4.7 mEq/L
Yenidoğan: 3.4-5.9 mEq/L
Olası kritik değerler
Yetişkin: <2.5 veya >6.5 mEq/L
Yenidoğan: <2.5 veya >8 mEq/L
SI ünite dönüşüm katsayısı
x1 = mEq/L
İntere edici faktörler
-Turnike ile beraber kolu hareket ettirmek. K seviyesini artırabilir.
–Hemoliz K değerlerinde artışa neden olur.
-Bazı ilaçlar K seviyelerini artırır (aminokaproik asit, antibiyotikler, antineoplastik ilaçlar, kaptopril, epinefrin, heparin, histamin, isoniazid (INH), lityum, mannitol, potasyum tutucu diüretikler, potasyum suplemanları ve süksinil kolin ).
-Bazı ilaçlar K seviyelerini azaltırlar (asetozolamid, aminosalisilik asit, amfoterisin B, karbenisilin, sisplatin, diüretikler, glukoz infüzyonları, insülin, laksatifler, lityum karbonat, penisilin G sodyum, fenotiyazinler, salisilatlar (aspirin) ve kayeksalat).
Yükseldiği durumlar
-Aşırı diyetle alımı,
-Aşırı IV alım,
-Akut veya kronik böbrek yetmezliği,
-Hipoaldosteronizm,
-Aldosteronu inhibe eden diüretikler,
-Hemoliz,
-Hemolize kanın transfüzyonu,
-Enfeksiyon,
-Asidozis,
-Dehidratasyon,
-Pseudohiperkalemi, (hemoliz,>106 ml trombositoz,>105 lökositoz),
-Azalmış renal atılım,
-Redistribisyon (Hücresel yer değiştirme).
Azaldığı durumlar
-Diyetle eksik alım,
-İntravenöz yetersiz alım,
-Yanıklar,
-Gastrointestinal bozukluklar(diyare, kusma),
-Diüretikler,
-Hiperaldosteronizm,
-Cushing sendromu,
-Renal tübüler asidozis,
-Licorice alımı,
-İnsülin tatbiki,
-Glukoz tatbiki,
-Asit,
-Renal arter stenozu,
-Kistik fibrozis,
-Travma,
-Cerrahi,
-Artmış renal eksresyon, hücresel yer değiştirme (redistribution), ciltten kayıp.