Çift Görme , Şaşılık (Diplopi) Nedir?
Çift görme, kişi tarafından tek bir hayalin çift olarak algılanmasıdır. Her iki göz açıkken çift görme (binoküler diplopi) gözlerin birlikte aynı yönde çalışmasını bozan durumlarda ortaya çıkar. Göz hareketleri, göz kasları, göz sinirleri ve beyindeki merkezler tarafından idare edilirler. Bu oluşumlarda bir bozukluk nedeniyle gözün ekseninde bir kayma olduğu takdirde görüntülerin beyindeki kaydı üstüste olmaz ve çift görme olur. Gözde kayma, göz kapağında düşme ile birlikte olabilir. Bir insanın çift görebilmesi için her iki gözünde yeterli görmesinin olması gerekir.
Nedenleri
- Miyopati (kas hastalıkları), miyastenia gravis, tiroid göz hastalığı, yaralanma gibi göz kaslarını ilgilendiren hastalıklar,
- Göz kaslarının hareketini sağlayan 3, 4 ve 6. sinirleri etkileyen şeker hastalığı, ateroskleroz gibi hastalıklar,
- Beyin tümörü, beyin damarlarında balonlaşma (anevrizma) gibi göz sinirlerine baskı yapan durumlar,
- Beyin sapındaki çekirdeklerin ve kontrol merkezlerinin tümör, damar tıkanıklığı, Multipl Skleroz gibi hastalıklarıdır.
Çift görme, tek gözde (monoküler diplopi)
Tek göz kapatıldığında çift görmenin devam ettiği durumlardır. Astigmatizm, göz merceğinin yerinden oynaması, gözün ön tabaka veya retina problemleri gibi gözle ilgili hastalıklar, veya psikolojik nedenlerle olabilir.
Geçici Çift görme
Yukarıda sözü edilen durumlarda çift görme süreklidir ve hep belli bir bakış yönünde ortaya çıkar. Bir de aralıklı olarak, zaman zaman ortaya çıkan çift görme vardır ki, bunun en sık görülen nedenleri;
- Kasın yorulmasıyla belirginleşen Miyastenia Gravis hastalığı,
- Göz hareketlerini sağlayan 3, 4 ve 6. sinirlerin beyin sapındaki merkez çekirdeklerini besleyen kan damarlarındaki geçici dolaşım bozuklukları,
Şaşılık
Şaşılıkta küçük yaşlardan beri var olan bir göz kayması söz konusudur. Genelde bir çift görme nedeni değildir ancak bazı durumlarda iki göz arasındaki dengenin bozulması ile geçici çift görme olabilir.
Tanı
Çift görme problemi olan bir kişi öncelikle bir göz doktoruna başvurmalı, gözle ilgili nedenler ayırt edildikten sonra Nöroloji, nörooftalmoloji, endokrinoloji gibi sorunun kaynağı ile ilgili bölümlerde tetkik edilmelidir. Tetkikler ve tedavi, nedene yönelik olarak yapılır.
Tedavi
Nedene yönelik olarak yapılır. Kas veya sinir tutulumu söz konusu ise manyetik rezonans inceleme veya bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme tetkikleri ile neden araştırılmalıdır. Bir grup hastada neden bulunamayabilir. Göz sinirlerini besleyen damarların tıkanmasına bağlı çift görmelerde 6 hafta ile 3 ay içinde iyileşme beklenir. Bu süreç içinde, çift görmeyi engellemek için hastaya tek gözünü kapatması önerilir.
Kalıcı göz hareket bozukluğu olmuşsa Botoks (botox) ilaç enjeksiyonu, prizmalı gözlükler ve şaşılık cerrahisi (ameliyatı) gibi tedavi yöntemleri uygulanabilir.