Örnek saklama özellikleri :
İki plastik tüpe bölünüp, 1 saat içinde dondurulmalıdır. Örnek alındıktan sonra plazma hemoliz edilmeden soğuk ortamda hemen ayrılmalı ve soğuk ortamdagönderilmelidir. Örnek alınma zamanı önemlidir. Plazma ACTH düzeyi saat 06-08 arasında maksimum, 21.00-22.00 arasında ise minimumdur. Ayrıca gebelik, menstruel siklus ve stresten de etkilenir.
Referans değerler :
25 – 65 pg/mL
Klinik kullanımı:
Hipotalamik-hipofizer bozuklukları ve ACTH sekrete edici tümörlerin tanısında yardımcıdır.
Adrenal yetersizlikte, primer adrenal
yetersizlik tanısı için 100 pg/ml’den daha büyük ACTH seviyeleri tanısaldır. Halbuki, hipofizer kaynaklı adrenal yetersizlikli hastaların
ACTH konsantrasyonları normaldir. Hiperkortizolizm de (plazmakortizol 15 μg/dl den büyük), ACTH konsantrasyonu 5 pg/ml den daha az olduğunda, kortizol sekresyonu ACTH-Bağımsızdır. Genellikle adrenal tümör veya hiperplazilerinde 15 pg/ml’den daha büyük ACTH konsantrasyonu, ACTH-Bağımlı hiperkortizolizmi gösterir.
Adrenokortikotropik Hormon (ACTH)
Yükseldiği durumlar:
–Addison hastalığı (primer adrenal yetmezlik),
-Cushing hastalığı (hipofiz bağımlı adrenal hiperplazi),
-Ektopik ACTH sendromu,
-Stres,
-Adrenogenital sendrom (konjenital adrenal hiperplazi).
Azaldığı durumlar
-Sekonder adrenal yetersizlik (hipofizer yetersizlik),
-Cushing sendromu,
-Hipopitüitarizm,
-Adrenal adenoma veya karsinoma,
-Steroid uygulaması.