Anal Bölgede Kaşıntı (Makatta Kaşıntı)
Anal bölge ve çevresinde kaşıntı (Pruritis ani) oldukça sık görülen bir durumdur. Anüs etrafında kaşıntı ile bereber deride de bir irritasyon vardır. Birçok nedeni vardır. Ancak anüsten az miktardaki dışkı veya mükus kaçağı ve aşırı temizlik titizliği kaşıntının en sık nedenidir. Tedavisi güç bir durum olup tekrarlama olasılığı yüksektir.
Yaş
Her yaşta insanları etkileyebilir.
Cinsiyet
Her iki cinsiyeti etkileyebilir.
Risk Faktörleri
Kılkurdu, sedef (psöriazis), egzema, dermatit, basur (hemoroid), anal fissür, cinsel yolla bulaşan hastalıklar anal bölgede kaşıntı nedenleri arasında sayılır. Ancak en sık nedeni anal bölgenin dışkı veya mukus kaçması sonucu bölgenin ıslak kalmasıdır. Bu ıslaklık bölgede mantarların da üremesine neden olur. Kaşıntı sırasında anal bölgenin sık sık bol bol yıkanması bölgedeki doku yağ düzeyini azalttığı ve o bölgede tahrişi arttıracağı için şikayetlerin artmasına neden olur. Özellikle sabun ile yıkama bölgenin daha çok tahriş olmasına yol açar. Şeker hastalarında anal bölgede kaşıntı daha sık görülür. Bazı yiyecek ve içeceklerin de kaşıntıyı artırdıkları ileri sürülmektedir. Alkol, özellikle bira, süt, narenciye suları, kahve, çay ve kola kaşıntıyı arttıran içecekler; çikolata, meyveler, domates, fındık ve patlamış mısır ise arttıran yiyeceklerdir. Bu yiyecek ve içeceklerin neden kaşıntıya yol açtıkları bilinmemektedir; ancak bölge derisinde koruyucu tabakanın kaybı söz konusu ise deri bu maddelere duyarlı duruma gelebilir.
Tedavi
Tedavi güç olduğu için hastanın sabırlı olması gerekir. Tedavide temel yaklaşım deri tahrişinin önlenmesidir. Neden olabilecek içecek ve yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Anal bölgenin temizliği önemlidir. Ancak temizlik yaparken bölgenin tahriş olmasından kaçınılmalıdır. Sabun ve çok sıcak su kullanılmamalıdır. Ilık su ile o bölge yıkanmalı, ıslak bezle silinmeli ve özenle kurutulmalıdır. Sıkı, dar çamaşır kullanımından kaçınılmalı ve pamuklu çamaşırlar tercih edilmelidir; sentetik malzemeden yapılmış çamaşırlar kullanılmamalıdır. İlaç olarak kortizonlu pomadlar yerel olarak kullanılabilir. Özgül enfeksiyonlar için özgün ilaçlar kullanılmalıdır. Laksatif (dışkı yumuşatıcılar) kullanımından kaçınılmalıdır.