Demir (Fe)

Klinik kullanımı :

Vücud demirinin %70’i eritrositler içindeki hemoglobinde bulunur.

Demirin %30‘u ferritin ve hemosiderrin şeklinde depolanır.

Demir+globulin= Transferin. Serum demiri tayini transferrine

bağlanan demirin miktar tayinidir. Eritrositlerin oluşumu ve yıkımı,

demir metabolizması ve demir taşınımı ile ilgili her türlü durumun

değerlendirilmesinde yardımcıdır. Her türlü anemi, demir eksikliği,

talasemi, sideroblastik anemi ve demir zehirlenmelerinin

değerlendirilmesinde kullanılır.

Yükseldiği durumlar

-Pernisiyöz anemi, aplastik anemi,

-Vitamin B6 eksikliği,

-Akut lösemi,

-Akut hepatitler,

-Hemosiderozis,

-Hepatik nekrozis,

-Hemakromatozis,

-Kurşun toksisitesi,

-Hemolitik anemi,

-Demir toksisitesi,

-Talasemi,

-Akut demir zehirlenmeleri,

-Massif transfüzyonlar.

Azaldığı durumlar

-Diyetle yetersiz demir alımı,

-Demir eksikliği anemisi,

-Hipotiroidizm,

-Akut ve kronik enfeksiyonlar,

-Post operatif dönem,

-Kronik kan kaybı,

-Demirin yetersiz emilimi,

-Gebelik(geç),

-Neoplazi,

-Kronik gastrointestinal kan kaybı,

-Kronik hematüri,

-Kronik ağır fizyolojik veya patolojik menstruasyon.

Örnek toplama özellikleri

Diurnal varyasyonu vardır. Sabah saatlerinde en üst düzeylerde

bulunur. Hasta en az 10 saatlik açlık sonrasında kan vermelidir.

Sabah serum demiri, öğleden sonraki serum demirine nazaran daha

yüksektir. Enfeksiyon varlığında serum demir düzeylerinin geçici

olarak düşebileceği değerlendirilmelidir. Hemolizli örneklerden

kaçınmalı ve 1 saat içinde serum ayrılmalıdır.

Referans değerler

Erkek; < 19 yaş: 60 – 175 μg/dL

19 yaş: 65 – 175 μg/dL

Kadın: 50 – 170 μg/dL

Yenidoğan: 100-250 μg/dL

Çocuk: 50-120 μg/dL

SI ünite dönüşüm katsayısı

x0.179 = μmol/L

İnterfere edici faktörler

-Son zamanlardaki kan transfüzyonları,

-Son zamanlarda yenilen yüksek demir içerikli besinler,

-İlaçlar: Demiri yükseltenler: Kloramfenikol, dekstran, östrojenler,

etanol, demir preparatları, metildopa ve oral kontraseptifler

-İlaçlar: Demiri azaltanlar: ACTH, kolestramin, kloramfenikol,

kolşisin, desferoksamin, metisilin ve testesteron