Diabetes İnsipidius (Şekersiz Şeker Hastalığı)
Diabetes insipidus, idrarın böbreklerde konsantre edilememesi sonucunda oluşan aşırı miktarda idrar yapma ve su içme durumudur. Her yaşta ve her iki cinsiyette de eşit olarak nadir görülen bir hastalıktır. Diabetes însipiduslu hastalarda, antidiüretik hormon yapımı veya etkisi azalmıştır. Antidiüretik hormon; beynin hipotalamus bölgesinde yapılan ve hipofiz bezinin arka bölümünde depolanıp, salgılanan bir hormondur. Antidiüretik hormon (ADH), arjinin vasopressin (vazopresin) olarak da İsimlendirilmektedir. İdrarın böbreklerde konsantre edilmesini sağlayan antidiüretik hormonun eksikliğinde hastalarda çok fazla İdrar yapma ve çok fazla su içme durumu gelişir. Diabetes insipiduslu hastalar 4 ile 20 litre arasında idrar yapabilir ve aynı miktarda su içebilirler. Hastalann kan şekeri düzeyleri normaldir.
Oysaki diyabet hastalığında (şeker hastalığında) kan şekeri düzeyleri yüksektir. Diabetes insipiduslu hastaların büyük çoğunluğunda hipofiz bezinden antidiüretik hormon salgılanması yetersiz düzeydedir. Bu durum ‘santral diabetes insipidus” olarak isimlendirilir. Hipofiz bezi ve hipotalamus hastalıkları santral diabetes insipidus’a neden olurlar. Diabetes insipidusun daha nadir görülen diğer formunda ise, hipofiz bezinden antidiüretik hormon salgılanması normal olmasına rağmen antidiüretik hormon böbrekler üzerinde etki gösteremez. Bu durum ise “nefrojenik diabetes insipidus” olarak isimlendirilmektedir. Bazı genetik hastalıklar ve böbrek hastalıkları nefrojenik diabetes insi-neden olabilir. Lityum ve amfoterisin B gibi ilaçlarda nefrojenik diabetes insipidus gelişimine yol açar.
Santral diabetes insipidusta “desmopressin” tedavisi uygulanır. Desmopressin, burun spreyi ve tablet şeklinde bulunmaktadır.