Çocukluk Çağında Gastroözofagiyal Reflü Hastalığı (GÖRH)
Gastroözofagiyal reflü, mide içeriğinin mideden özofagusa (yemek borusuna) geri kaçmasıdır. Gastroözefagiyal reflü çocukluk çağında kusmanın en sık nedenidir. Bu olay öğürme olmaksızın gerçekleşir. Yemek sonrası dönemde erişkin ve çocuklarda reflü normal bir olaydır ve genellikle göğüs arkasında (retrosternal) yanma olarak tanımlanır.
Hayatın ilk birkaç ayında bu olay “fizyolojik” olarak düşünülür, çünkü mide içeriğinin özofagusa kaçışını engelleyen kaslar fonksiyonel olarak henüz olgunlaşmamıştır. Bu dönem içinde bebeğin sıvı besin alması ve yatarak beslenmesi mide içeriğinin daha kolay geri kaçmasına neden olur. Normalde reflü atakları, hastaların birçoğunda aralıklı kusmaya neden olur ve atakların sıklığı ilk bir yıl içinde gittikçe azalır
Yaş: Her yaşta görülebilir ancak bebeklerde daha sıktır.
Cinsiyet: Her iki cinsiyette eşit görülür.
Risk faktörleri
Doğuştan yemek borusu ve mide hastalıkları risk faktörleri arasındadır.
Belirti ve Bulgular
Eğer gastroözefagial reflü ciddi ise büyüme etkilenebilir ve büyüme geriliği oluşabilir. Özofagusun sık veya uzun süreli aside maruz kalması ağrılı özofajit (yemek borusu iltihabı), yutma sırasında ağrıya ve kan kaybına yol açabilir. Bu bulgular bebeklik döneminde huzursuzluk ve yemeyi reddetme şeklinde kendini gösterir. Eğer özefajit ciddi ise, özofagusta darlık gelişme riski vardır.
Reflüye bağlı öksürük, hışıltılı solunum, tekrarlayan üst ve alt solunum yolu hastalıkları, nefes tutma (apne), morarma ve zaman zaman yiyeceklerin akciğere kaçmasına bağlı akciğer iltihabı (pnömoni, zatüre) gelişebilir.
Tanı
Gastroözefageal reflü tanısı büyük çocuklarda hikaye ve fizik muayene bulgularına dayanılarak konulabilir. Solunum sistemine ait bulgular gösteren veya büyüme geriliği olan hastalar için daha dikkatli tanısal yaklaşım gerekir. Özofagus veya özofagus mide duodenum (oniki parmak bağırsağı) grafileri yapısal bozuklukların dışlanmasına yardımcı olur.
Reflü ataklarının sıklığı ve süresinin çok daha doğru değerlendirilmesi ve solunum sistemi bulgularıyla ilişkisinin açıklanması için, 24 saatlik özofagus pH izlemi en güvenilir testtir. Diğer tanısal yöntemler özofagus manometrisi ve endoskopidir.
Endoskopi ile özofagus mukozasının direk görüntülenmesi ve histolojik değerlendirme için mukozal örnek sağlanması mümkündür. Eğer özefajit süreğen (kronik) veya ciddi seyrediyorsa ve özofagus mukozasında metaplazi (Barrett özofagusu) ihtimali varsa, mukozal biyopsi alınması özellikle önemlidir. Eğer mide boşalmasında gecikmeden şüpheleniliyorsa sintigrafi çekilebilir.
Tedavi
Gastroözefageal reflü için tedavi seçiminde, bulguların ciddiyeti göz önüne alınmalıdır. Reflü normal büyüme ve gelişmeyi bozmayacak kadar hafifse, basit önlemler yeterlidir. Bebeğin uyku pozisyonunun yana dönük olması ve yatağın başının hafifçe yükseltilmesi önemlidir. Küçük hacimlerle ve daha sık aralıklarla besleme yanında besinlerin koyulaştırılması (ekmek doğramak) gibi beslenme şeklinde değişikliklerde faydalı olur.
Daha ciddi bulguları olan hastalarda ilaç tedavisi faydalıdır. Mide asitini nötralize eden veya salınımını azaltan ilaçlar (antiasitler, H2 reseptör antagonistleri ve proton pompa inhibitörleri) ve alt özefagus sfinkter basıncını arttırıp, mide boşalmasını hızlandıran ilaçlar (Metaklopromid) tedavide sık kullanılır. İlaç tedavisinden fayda görmeyen hastalara, alt özefagus sfinkterinin etkisini arttırmayı amaçlayan cerrahi girişimler yapılabilir. Nissen fundoplikasyonu en çok kullanılan cerrahi girişimdir.
Seyir
Hastaların birçoğu beslenme düzenlemeleri ve ilaç tedavisiyle cerrahi tedaviye gerek duymadan iyileşir.