Kanama Bozukluğu Nedir?
Kanın damar sistemi içerisinde sağlıklı bir şekilde akması pıhtılaşma sistemleri tarafından sağlanır. Normal kan pıhtılaşması (hemostaz), damar duvarındaki yaralanmayı takiben pıhtı oluşumu ve doku tamiri ile sonuçlanan süreçleri içerir. Damar duvarı hücreleri, kan pulcukları, doku faktörü, pıhtılaşma proteinleri, pıhtı eritici sistemler hemostaz sisteminin elemanlarını oluştururlar. Normal sağlıklı kan akımı da normal hemostaz için mutlaka gereklidir.
Bir damar hasarı olduğunda çözünür olmayan kan pulcukları (trombositler) ile pıhtı tıkacı oluşarak kan kaybı önlenir ve ardından da damar bütünlüğü tekrar sağlanır.
Hemostazı sağlamak için pıhtılaşma sistemi denge halinde olmalıdır. Bu dengenin bozulması anormal damar tıkanması veya kanamaya neden olabilir. Edinsel ve doğuştan nedenler hemostaz sapmalarına (damar tıkanması ve/veya kanama) neden olabilirler.
Kan pulcukları, pıhtılaşma proteinleri ve pıhtı eritici sistem elemanları kanama olmaksızın hemostazın sağlanmasında, pıhtı oluşumunda esas rolü oynarlar. Damar hasarının olduğu bölgede kan pulcuklarının tıkaç oluşturmasını takiben pıhtılaşma sistemi aktif hale gelerek fibrin pıhtısını oluşturur. Eğer damar duvarı hasarı küçük ise oluşan kan pulcukları tıkacı kanamayı durdurmakta yeterli olabilir. Ancak daha büyük yaralanmalarda pıhtılaşma proteinlerinin de aktive olarak pıhtı oluşumunu başlatması gerekir.
Damar hasarının onarılması pıhtılaşma sistemini oluşturan birçok reaksiyonun dengeli bir şekilde meydana gelmesi ile olur. Pıhtılaşma çağlayanı, aktivatör ve baskılayıcılarla çok sıkı denetlenen bir sistemdir. Bu reaksiyonlar devam ederken, pıhtılaşmayı sadece gerekli bölgeye sınırlamak için pıhtılaşma baskılayıcıları devreye girer. Diğer yandan pıhtı eritici sistem global hemostaz sürecinde en az pıhtılaşma sistemi kadar önemli diğer bir sistemdir. Bu sistem pıhtının sınırlanmasını sağlar. Kanama eğilimi olan bir hastada tanı amacıyla yapılacak testlerin seçimi son derece önemlidir. Kanama eğilimi düşünülen bir hastada ilk olarak hem kan pulcuklarını, hem de pıhtılaşma sistemini değerlendirecek basit birkaç tarama testi (tam kan, hemogram, cbc) yapılmalıdır. Daha sonra düşünülen tanıya göre daha spesifik testler (kanama zamanı, aPTT, PTT, INR gibi) yapılmalıdır.