Orşit

Orşit, testisin (erbezi) inflamasyonudur, iltihabıdır.

Yaş

Tüm yaşlardaki erkeklerde görülür.

Risk Faktörleri

İdrar yolu enfeksiyonları, prostat hiperplazisi (prostat büyümesi), tüberküloz ve kabakulak enfeksiyonları. Orşit, değişik sistemik enfeksiyon hastalıklarının kan yoluyla testise ulaşması sonucu oluşur. Sıklıkla epididimin enfeksiyonu da beraberinde görülür. Kabakulak enfeksiyonu sonrası genç erkeklerde ve ergenlik çağındakilerde %20-35 oranında görülür ve vakaların %10’unda her iki testis de tutulur. Genellikle tükürük bezi iltihabından 3-4 gün sonra ortaya çıkar. Tüberküloz ve frengi hastalığı olanlarda testisler de tutulabilir. İdrar yolu enfeksiyonu geçiren ve idrarını prostat büyümesi nedeniyle tamamen boşaltamayan hastalarda da epididim enfeksiyonu ile birlikte orşit görülebilir.

Belirti ve Bulgular

Başlangıç genellikle anidir. Skrotum (penisin altında yer alan ve testisleri saran ve koruyan torba şeklindeki deri parçası) ödemli ve kızarıktır. Testis ağrılıdır. Ateş 40°C’ye varabilir. Beraberinde epididimit tablosu (epididim iltihabı) olan hastalarda, yanma gibi idrar yolu enfeksiyonu bulguları olabilir.

Tanı

Klinik muayene çok önemlidir. Ödemli ve ağrılı testis, skrotal kesenin yukarıya kaldırılması ile rahatlar. Kan sayımında beyaz küreler artmıştır. İdrar tahlili enfeksiyon lehine olabilir. İdrar yolu enfeksiyonu bulguları daha çok epididimin enfeksiyonuna işaret eder. Doktor, orşiti testisin kendi etrafında dönmesiyle oluşan testis torsiyonu tablosundan ayırdetmelidir.
Günümüzde doppler ultrasonografisi ile bu ayırım yapılabilmektedir (sintigrafik yöntemler de kullanılabilir). Kabakulak orşitinde eş zamanlı pankreas tutulumu da olabileceğinden kan şekerine de bakılması gerekir.

Tedavi

Orşitin akut (erken) safhasında yatak istirahatı, skrotuma buz uygulaması, antiinflamatuvar ilaçlar, ateş düşürücüler ve skrotal kesenin yukarıda tutulması klinik rahatlama sağlar. Bakteriyel enfeksiyona ikincil orşitlerde antibiyotik uygulaması gerekir. Ağrının hızlı düzeltilmesi amaçlı spermatik korda lokal anestezi uygulaması da yapılabilir.

Seyir

Orşit tablosu uygun tedaviyle birkaç günde düzelir. Kabakulak orşitinin 1 hafta içinde ani belirtileri ortadan kalkar. Her iki testis de tutulursa infertilite (kısırlık) gelişebilir. Etkilenen testislerde 1-2 ay içinde küçülme ihtimali vardır.

Yorum yapın