Hepatik Ensefalopati Tanısı

Hepatik Ensefalopati Nedir?

Karaciğer hastalıkla­rı sonucunda beyin ve sinir sisteminde ha­sar oluşmasıdır.

Yaş

Her yaşta görülebilir.

Cinsiyet

Görülme sıklığı açısından kadın ve erkekler arasında fark yoktur.

Risk Faktörleri

Hepatik ensefalopati;kara­ciğeri etkileyen bozukluklar neticesinde oluşur. Bu bozukluklar; siroz veya hepatit gibi karaciğer fonksiyonunu azaltan hasta­lıklar veya kanın karaciğere uğramadan yan yollardan sistemik dolaşıma katıldığı du­rumlarda oluşabilir. Karaciğer hastalığı dengede seyrederken, gastrointestinal ka­nama, aşın protein alımı, elektrolit anor­mallikleri [kusma veya idrar söktürücü ilaç kullanıma bağlı olarak veya parasentez (karın boşluğundan sıvı alınması) sonucu olu­şan potasyum düşüklüğü], enfeksiyonlar, böbrek hastalığı, kan pH’sının alkali oldu­ğu durumlar, vücutta oksijen seviyelerinin düşük olması, santral sinir sistemini baskı­layan ilaç kullanımı ve cerrahi ile hepatik ensefalopati tetiklenebilir.

Belirti ve Bulgular

Akıl durumu, bilinç, davranış ve kişilik değişiklikleri olur. Unut­kanlık, hafıza kaybı, kişinin kendini, bulun­duğu yeri veya zamanı tanımlayamaması (dezoryantasyon), gündüz uykuya dalıp ge­ce uyuyamama ile başlar, ağrılı uyaranlara yanıt verememe ve komaya kadar hepatik ensefalopati ilerleyebilir.

Tanı

Sinirsel bulgular dalgalanma gösterir. Hasta elini öne doğru uzattığında ellerinde kaba bir titreme (flapping tremor) gözlem­lenebilir. Hastada zaten bilinen bir karaci­ğer hastalığı varsa buna ikincil sanlık ve karında sıvı toplanması (ascit) gibi bulgular ile kan­da düşük albumin, protrombin zamanında uzama ve artmış bilirubin  düzeyleri sapta­nabilir. Senim amonyak düzeyleri genellik­le yüksektir. Beyin tomografisi normaldir veya beyin dokusunda genel doku kaybı (atrofi) gösterir. Elektroensefalografi (EEG) beyindeki elektriksel aktiviteleri okur ve hepatik ensefalopatiye ait tipik anormallik­ler tespit edilir.

Tedavi

Hepatik ensefalopati acil bir tıbbi durum olup, hastaneye yatış gerektirir. Te­davinin amacı, acil yaşam desteği, ensefalopatiyi tetikleyen faktörlerin tedavisi ve amonyak ile diğer toksinlerin nötralizasyonu ve vücuttan uzaklaştırılmasıdır. Koma geliştikten sonra hastaya solunum ve dola­şım desteği verilmesi gerekebilir. Tetikle­yen faktörler özellikle de üst gastrointesti­nal sistem kanamaları durdurulmalıdır. En­feksiyonlar, böbrek yetmezliği ve elektrolit anormalliklerinin (özellikle de potasyum) tedavisi önemlidir. Tekrarlayan ensefalopa­tisi olan olgularda protein kısıtlaması gere­kir. Bağırsak bakterilerinin amonyak üret­mesini önlemek için laktüloz ve neomisin kullanılır. Karaciğer tarafından metabolize edilip atılan sakinleştirici ve diğer ilaçların kullanımından mümkün olduğunca sakınılmalıdır.

Seyir

Hepatik ensefalopati neticesinde be­yin ödemi, geri dönüşümsüz koma, kalıcı sinirsel kayıplar (hareket, duyu ve akıl du­rumunda) meydana gelebilir. Ayrıca sepsis, dolaşım yetersizliği, böbrek ve solunum ye­tersizliği riski de artmıştır. Ani başlayan he­patik ensefalopatide geri dönüşüm olasılığı varken, hastalığın süreğen formu genellik­le ilerleyicidir. Her iki form da geri dönü­şümsüz koma ve ölüm ile sonuçlanabilir. Koma geliştiğinde ölüm oranı yaklaşık ola­rak %80’dir.

Yorum yapın