Blefarit Nedir?
Göz kapağı kenarlarının ve kirpiklerin yerleşik iltihabi hastalığıdır. Genellikle her iki göz etkilenir. Blefarit sınıflaması kapak kenarındaki yerine göre belirlenir.
- Ön Blefarit: Stafilokok grubu bakterilerin yerleşmiş iltihabı nedeniyle oluşması blefarite; saçlı deride, kulak arkası ve burun yanak katlantılarındaki cilt üzerinde görülen seboreik (yağlı) dermatit birlikte oluşması seboreik blefarite; veya her iki tipin beraber ortaya çıkması karma blefarite neden olmaktadır.
- Arka Blefarit: Göz kapağı kenarının ve kirpik diplerin arka kısmında inci tanelerini andıran biçimde kirpik diplerine paralel yerleşmiş olan yağ tanecikleri ile ka-rakterize klinik tabloya verilen isimdir.
- Mikst (karma) tip: Ön ve arka blefaritin birlikte bulunduğu tiptir.
Belirti ve Bulgular
Ana belirtiler yanma, gözde yabancı cisim hissi, hafif ışık hassasiyeti, göz kapağı kenarında kızarıklık ve kabuklanmadır. Bulgular sabahları daha kötü zaman zaman şiddetlenme ve hafiflemeler ile seyreder. Göz kapaklarının ön kenarı değişen derecelerde kızarıklık gösterir. Ağır stafilokoksik blefaritte küçük, kirpik diplerine lokalize apseler mevcut olabilir. Uzun süredir bu durumun devam ettiği olgularda göz kapağının ön kenarı nedbe dokusunun yerleşmesiyle düzensiz bir hal alabilir.
Stafilokoksik blefaritteki kabuklanmalar sert ve kırılgan bir yapıya sahip olup, kirpik diplerinin etrafında oluşurlar.
Seboreik blefaritte ise kabuklanmalar yumuşak ve yağlı yapıda olup, göz kapağının herhangi bir yerinde ve kirpikler üzerinde bulunabilir. Seboreik blefaritte kirpikler yağlı ve birbirine yapışık vaziyette bulunma eğilimi içerisindedirler. Stafilokoksik blefarit başta olmak üzere ağır seyreden uzun süreli ön blefaritlerde kirpiklerde şekil bozuklukları, dökülme ve renk kaybı görülebilir.
İstenmeyen etkiler (komplikasyonlar)
Kirpik dibi iltihabının salgı bezlerine (zeis ve moll bezleri) yayılmasıyla arpacık (dış gelişebilir. Gözyaşı film tabakasında gelişen düzensizlik nedeniyle olguların %30-50’sinde kuru göz yakınması görülür. Stafilokoklardan kaynaklanan toksinlere karşı oluşan aşırı duyarlılık sonucu gözün ön yüzey dokularında (konjonktiva ve kornea) inflamasyon oluşabilir.
Tedavi
Blefaratin uzun süredir devam etmekte olduğu olgularda düzelme sağlamak birkaç haftalık yoğun tedaviye gerek duyulmakla beraber hastaların yakınmalarını düzeltmek genellikle mümkündür. Tedavide öncelik kapak temizliğini sağlamaktır. Bunun için ticari müstahzar olarak piyasada bulunan göz kapağı temizleyicileri veya göz yakmayan bebek şampuanları kullanılarak göz kapağı kenarlarının temizlenmesi ve bu şekilde iltihabi ürünlerin ortamdan uzaklaştırılması amaçlanır. Saçların yıkanması esnasında sulandırılmış şampuan ile göz kapaklarının bastırılmadan ovulması da faydalı olabilmektedir.
Akut (ani gelişen) kirpik dibi apselerinin tedavisinde tüm kabuklar temizlendikten sonra uygulanan fusidik asit ve kloramfenikol gibi antibiyotikli pomadlar kullanılmaktadır. Stafilokoksik toksinlere karşı gelişen aşın duyarlılık sonucu oluşan konjonktiva ve kornea inflamasyonunda kısa süreli zayıf steroid içeren damlalar bir göz hekiminin denetiminde kullanılabilmektedir. Gözyaşı film tabakasında düzensizlik olan ve kuru göz yakınmaları olan hastalarda suni gözyaşı damlaları kullanılabilir.