Bağırsak Tıkanması
Bağırsak tıkanmaları değişik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Geçirilmiş karın ameliyatı olanlarda en sık neden karın içindeki yapışıklıklar veya bantlardır. Daha önce karın ameliyatı geçirmemiş kimselerde ise bağırsak tıkanıklığının nedeni yaşa göre farklılık gösterir. Elli – altmış yaş üzerinde bir kimsede bağırsak tıkanıklığı meydana gelmiş ise kalın bağırsak tümörlerini daha ön planda düşünmek gerekir. Çocuklarda invajinasyon (iç içe geme) , fıtık gibi daha iyi seyirli hastalıklar sık görülür. Genç erşikinlerde inflamatuar bağırsak hastalıklarının da tıkanıklığa neden olduğu akla gelmelidir.
Yaş
Her yaşta görülebilir.
Cinsiyet
Her iki cinsiyette de görülür.
Risk Faktörleri
Geçirilmiş karın ameliyatları, karın ön duvarı fıtıkları, kasık fıtıkları, inflamatuar (yangılı) bağırsak hastalıkları (ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi)
Belirti ve Bulgular
Bağırsak tıkanıklığının seviyesine göre değişiklik gösterir. Kramp tarzında karın ağrısı, gaz ve dışkı yapamama, bulantı ve kusma klasik belirtilerdir. Kusma içeriği başta mide içeriği iken ileri dönemlerde gayta benzeri bir hal alabilir. Karın şişkinliği, alt seviyelerdeki tıkanıklıklarda daha belirgindir. İleri evrelerde ağrı sürekli bir hal alır. Kusmanın yanında bağırsak içine de sıvı kaybedildiğinden hastalarda sıvı açığına bağlı bulgular görülür. Ağızda ve mukozal yüzeylerde (içi boş organların içini kaplayan doku) kuruluk görülür. İdrar çıkışında azalma olur. Bu aşamaya gelmeden önce mutlaka hastaneye başvurmak gerekir.
Tanı
Öykü ve fizik inceleme tanıda çok önemlidir. Bunun yanında ayakta çekilecek karın filmi önemlidir. Son yıllarda bilgisayarlı tomografi daha çok kullanılmaktadır.
Böylece tıkanıklığı saptamanın yanında tıkanıklık nedeni de anlaşılmış olur. Hastada bağırsak tıkanıklığı sonucu gelişebilecek sıvı – elektrolit dengesizliğini tanımak için kan ve idrar tetkiki istenmelidir.
Tedavi
Daha önce geçirilmiş ameliyatlara bağlı olarak gelişen bağırsak tıkanıklığında 24 ile 48 saat cerrahi dışı tedavi denenmelidir. Ancak cerrahi dışı tedavi için en önemli ön koşul hastada acil cerrahi tedavi gerektirecek bir durumun olmamasıdır. Eğer bağırsak boğulmasını düşündürecek bulgular varsa hasta hemen ameliyata alınmalıdır. Tümörlere bağlı bağırsak tıkanıklıklarında hastanın genel durumu düzeltilmeli ve ameliyata alınmalıdır. Ameliyat sonrası dönem genelde sorunsuz seyreder.
Seyir
Bağırsak tıkanıklıklarında seyir tıkanıklık nedenine bağlı olarak değişir. Bu nedenle sadece bağırsak tıkanıklığına ait bir seyirden bahsetmek mümkün değildir.