Check Up (Çekap)

Check Up (Çekap) Nedir?

İngilizce sözlük anlamı tıbbi mu­ayene olan check up (çekap), tıp uygula­ması içinde, hastalıklardan korunma ve er­ken tanı amacıyla yapılan periyodik kon­trollere karşılık olarak kullanılmaktadır. Check up fiyatları değişik Check up merkezine göre ve check up cinsine (yapılan tahlil ve yapılan test sayısı) göre değişmekle birlikte ortalama fiyatı 250 dolardır.

Günümüzde kalp hastalıkları, kanserler, kazalar ve felçler (inme) en başta gelen ölüm sebepleridir. Kanser tanısı hastalık henüz ilerlememiş­ken konursa tedavi şansı daha yüksektir, benzer şekilde felçlere ve kalp hastalıkları­na yol açan kan yağlarının (kolesterol, trigliserid ) veya kan basıncının yüksekliği er­ken tespit edilirse bu hastalıklardan dolayı ortaya çıkabilecek istenmeyen sonuçlar or­tadan kalkar.

Ancak bazı hastalıklarda tanı­yı hastalık ilerlemeden koymak sonucu de­ğiştirmediğinden, sağlıklı bireylerde peri­yodik olarak yapılması gerekenler, erken tanı koymanın olumlu etkisinin kesin oldu­ğu hastalıklarla ilişkili testlerle sınırlandırıl­mıştır.

Mevcut bilgiler, her bireyin 18-50 yaş arası 1-3 yılda bir, 50 yaş sonrası yıllık sağlık kontrolünden geçirilmesi gerektiğini göstermektedir. Bu muayeneler sırasında beslenme ve ilaç alışkanlıkları, sigara veya alkol kullanım öyküsü, alerjiler mutlaka kaydedilmeli ve bireyin ailesindeki hasta­lıklar ayrıntılı olarak gözden geçirilmelidir. Herhangi bir yakınmayla başvuran veya kronik hastalıklar nedeniyle takip edilen bi­reylerde kontroller sırasında tarama öneri­len diğer hastalıklar da göz ardı edilmeme­lidir.

Bu sırada her bireyin kan basıncı (tansiyon) öl­çülmeli, şişmanlığın pek çok hastalığa se­bep olduğu gösterildiğinden boy ve vücut ağırlığı kaydedilmelidir. Cilt kanserleri gi­derek yaygınlaştığından şüpheli gözüken (yakın zamanda büyümüş, renk değiştir­miş) cilt oluşumlarına özellikle dikkat edil­melidir.

Otuz beş yaşından büyük erkek, 45 yaşından büyük kadın bireyler her beş yılda bir kan yağlarını ölçtürmeli, 45 yaşın­dan sonra (eğer şişmanlık, yüksek tansi­yon, ailede şeker hastalığı gibi risk faktörle­ri varsa daha erken) her üç yılda bir şeker hastalığı (diabet, diabetes mellitus) açısından taranmalıdırlar.

Ailede meme kanseri öyküsü olduğunda daha erken başlamak kaydıyla bütün kadın­lara 40 yaşından itibaren her 1-2 senede (meme filmi = mamografi) çekilmeli, cinsel başlangıcını takip eden 3. yıl­dan itibaren tüm 21-65 yaş arası kadın bi­reylere rahim ağzı kanserini erken tanımak amacıyla PAP smear (rahim ağzından sürüntü alınması) testi yapılmalıdır.

Prostat bezinden salgılanan bir madde olan Prostat Spesifik Antijen (PSA) ölçümü, prostat bezi kanserlerinin erken tanısında kullanılmakla birlikte, erken tanının hastalığın sonucunu değiştirmediği düşünüldüğünden, bazı kaynaklarca önerilmemektedir ancak yapı­labilir.

Elli yaş sonrasında her yıl dışkıda (gaitada) gizli kan testi, buna ek olarak her 5-10 yıl­da kalın bağırsağın görüntülenmesi (kalın bağırsak filmi veya endoskopik yöntemler­le) kalın bağırsak kanserini (kolon kanseri) önlemede önemlidir. Ailesinde kalın bağırsak kanseri öyküsü olanlarda taramalara en erken tanı konan bireyin yaşından on yıl önce başlan­ması önerilmektedir.

Altmış beş yaşından büyük tüm kadınlar (kortizon, tiroid hormon kullanımı, yatağa bağlı olma, romatizma hastalıkları varlığın­da 60 yaşından sonra) kemik erimesi (osteoporoz) açı­sından taranmalıdır.

Altmış beş yaşından büyük bireylere görme ve işitme testi uy­gulanmalıdır.

Genel Öneriler

Tüm bireylere, uygun bes­lenme önerileri verilmeli, fiziksel aktivitelerini arttırmaları tavsiye edilmeli, güneş­ten doğru yararlanma kuralları anlatılmalı­dır. Sigara kullanıyorlarsa bırakmaları yö­nünde uyarılmalı, alkol kullanımı kısıtlandırılmalı,

cinsel olarak aktif olanlara cinsel yol­la bulaşan hastalıklar ve güvenli seksle ilgi­li bilgi verilmelidir.

Uygun yaş gruplarına zatürre (pnömokok) ve grip aşısı yapılmalı, 18 yaşından sonra her 10 yılda bir difteri-tetanos aşısı uygulanmalıdır.

Düzenli diş hekimi kontro­lü ve kendi kendine muayenenin önemi vurgulanmalı (cilt, meme hastalıkları için) uzman desteği gereken vakaların ve ailede genetik hastalı­ğı olanların gerekli yönlendirilmesi yapıl­malıdır.

Yorum yapın