Kortizol (İdrar), (Serbest)

Klinik kullanımı : İdrardaki serbest; unkonjuge kortizol, dolaşımdaki serbest kortizolün miktarı ile iyi koreledir. Adrenal kortikal hiperfonksiyonunu değerlendirmede yararlıdır. Özellikle Cushing sendromunun tanısında kullanılır. İnhale kortikosteroid kullanan hastalarda idrar atılımında değişiklikler olabilir. Cushing sendromunda en sensitif ve spesifik test olarak kabul edilir. Örnek toplama özellikleri Asetik, borik, hidroklorik asit eklenebilir. %50‘lik asetik asitten 10 ml, … Devamını oku

Kortizol (Hidrokortizon) (Serum)

Klinik kullanımı : Adrenal korteksten salınan güçlü bir glukokortikoiddir. Glukoz metabolizmasında merkezi bir rol oynar. Strese cevap olarak oluşur. Hipotalamus-Hipofiz-Adrenal korteks aksının değerlendirilmesinde kullanılır. Primer adrenal yetersizliği (Artmış ACTH azalmış kortizol) ile sekonder adrenal yetersizliği (Azalmış ACTH, azalmış kortizol) hiperplazi ve melankolinin (Endojen depresyon) tanısında kullanılır. Serum Deksametazon uygulandıktan sonraki uygun zamanlarda alınmalıdır. Serum kortizolü … Devamını oku

17 Ketosteroidler

Klinik kullanımı : Testis ve adrenal kaynaklı, 19-21 karbonlu steroidlerin atılım miktarını gösterir. Kortizol östrojenler, pregnandiol, pregnantriol ve testesteronun kendisi 17 ketosteroid olarak ölçülmez. Ancak kortizol ve testesteronun bazı metobolitleri 17 ketosteroid olarak ölçülür. Cushing sendromu, adrenogenital sendrom ve steroid biyosentezi ile ilgili defektle seyreden diğer bazı hastalıkların araştırmasında kullanılır. Referans aralığı (mg/gün) 0-1 yaş … Devamını oku

Karoten

Klinik kullanımı : A vitamin prekürsörleridir. Özellikle havuç olmak üzere çok miktarda sebze tüketen kişilerin serum beta karoten düzeyleri yüksek bulunabilir. Örnek toplama özellikleri Örnek ışıktan korunarak muhafaza edilmelidir. Örnek alınması için 12-14 saatlik sabah açlığı gereklidir. 0-6 Ay arasındakiler son 24 saatte, daha büyükler ise son 48 saat içinde vitamin ilacı veya A vitamini … Devamını oku

Kan pH

Klinik kullanımı Asit baz dengesi ile ilgili değerlendirmelerde kullanılır. Referans değerler 7,35-7,45 Yükseldiği durumlar (Artmış pH, alkalozis) – Metabolik alkalozis; . Hipokalemi, . Hipokloremi, . Kronik ve yüksek hacimli gastrik suction, . Kronik kusma, . Aldosteronizm, . Civalı diüretikler. – Respiratuar alkaloz; . Kronik kalp yetmezliği, . Kistik fibrozis, . Karbonmonoksit zehirlenmesi, . Pulmoner emboli, … Devamını oku

Kalsitonin [Thyrocalcitonin, Human Calcitonin (HCT)]

Klinik kullanımı : Tiroid bezinin parafolliküler C hücreleri tarafından salınan bir polipeptid hormondur. Yükselen serum kalsiyum seviyesi salınımını uyarır. Bu test özellikle tiroidin medullar karsinomundan şüphelenilen hastalar için kullanılır. Kalsitonin aynı zamanda medullar tiroid kanserlerinin rekurrensinin ve tedaviye cevabın saptanmasında yararlıdır. Medullar tiroid karsinomalı hastaların %30‘u normal kalsitonin seviyesi gösterirler, bunlara pentagastrin provakasyon testi yapılmalıdır. … Devamını oku

İnsulin Like Growth Factor-1 (IGF-1, Somatomedin C)

Klinik kullanımı : Somatomedinler, GH’ a bağlı olarak sentez edilen peptidlerdir. Somatomedinik etkiye sahip iki peptid vardır. Bunlardan IGFI( somatomedin C); büyüme ile ilgili hastalıkların değerlendirilmesinde kullanılır. IGF-II ise akromegalide yükselmediği halde, tümörle ilgili hipoglisemide yüksek bulunur. Diğer bir özelliği de nutrisyonel durumun belirlenmesinde prealbumin, RBP(retinol binding protein) veya transferrinden daha hassas bir indikatör olmasıdır. … Devamını oku

Hemoglobin A1c (HbA1c, Glukolize Hemoglobin, Diabetik Kontrol İndeksi)

Klinik Kullanımı : Yetişkinlerde hemoglobinin %98’i Hemoglobin A’dır. Takriben HbA nın %7’si HbA1 tipidir ve bu tip süratle glikolizasyona uğramaya eğilimlidir. HbA1 üç komponentten oluşur. HbA1a , HbA1b , HbA1c’dir. Total HbA1 ölçümlerinin %2-4’ü HbA1c’yi yansıtır. Diabetik hastalarda kan glukozunu uzun süreli takip etmede kullanılır. Son 4- 8 hafta içindeki ortalama kan glukoz konsantrasyonunu gösterir. … Devamını oku

Haptoglobulin

Klinik kullanımı : Haptoglobulinler, karaciğer tarafından üretilen glikoproteinlerdir ve güçlü şekilde serbest hemoglobini bağlarlar. Düşük seviyeleri intravasküler veya ekstravasküler hemoliz ile oluşur. Artmış seviyeler ise akut veya kronik inflamatuar cevap, doku yıkımı ve malignitelerde oluşur. Tek izole sonuç çok yararlı olmayabilir. Çünkü geniş referans aralığı vardır. Hastanın önceki değerine oranla daha düşük bir değer hemolitik … Devamını oku

Folat (Folik Asit), (Serum)

Klinik Kullanımı : Megaloblastik ve makrositik aneminin değerlendirilmesinde önemlidir. Hafif folat ve vitamin B12 eksikliğinde kan seviyeleri normal olabilir. Bu durumlarda homosistein ve metil malonik asit daha duyarlıdır. Referans değerler 3,1 – 17,5 ng/mL SI ünite dönüşüm katsayısı x2,265=nmol/L İnterfere edici faktörler -En azından 24 saat öncesine kadar radyoaktif madde uygulamasından kaçınılmalıdır. -İlaçlar folik asit … Devamını oku